شعار ژن ژیان ئازادی از کجا می‌آید؟
شعار «ژن، ژیان، ئازادی» به معنای «زن، زندگی، آزادی» بارها در مراسم تشییع جنازەی «ژینا» در سقز و روز بعد در سنندج تکرار شد و بلافاصلە به شعار اصلی تظاهرات‌های خودجوش مردمی در دیگر شهرهای ایران تبدیل شد.
این شعار برخاسته از جنبش زنان در باکور (شمال کردستان در ترکیه) و بعدها در روژاوا (غرب کردستان در سوریە) است. جنبشی که پیشینەی چهل سال مبارزه با اقتدارگراترین دولتهای پدرسالار خاورمیانه را از سویی، و از سوی دیگر پدرسالاری داخل جامعەی باکور دارد و در این راه خون بسیار داده است. سکینه جانسز، گلتان کشانک، الهام احمد، نسرین عبدالله و هورین خلف تنها نمونه‌هایی از رهبران این جنبش هستند که تمام زندگی‌شان را وقف برافراشتن «ژن، ژیان، ئازادی» کردند. اندیشەهای عبدالله اوجلان، رهبر زندانی حزب کارگران کردستان (پ.ک.ک)، در چنین زمینه‌ای و با تاثر از چنین مبارزاتی شکل گرفت. اوجالان که علیرغم ۲۳ سال زندانی بودن توسط دولت ترکیه، همچنان رهبر فکری جنبش باکور است، در چارچوب چنین اندیشەای است که در سال ۲۰۱۳ خطاب به زنان در روژاوا اعلام می کند که شعار «ژن، ژیان، ئازادی» شعار معجزەواری برای رهایی زنان در خاورمیانه خواهد شد. پایه‌های ایده رهایی در جنبش کردستان در «رهایی زنان» و «آشتی با محیط زیست» است.
ترور سکینه جانسیز (سارا) یکی از موسسان پ.ک.ک و دو تن از فعالین جنبش زنان، فیدان دوغان و لیلی شایلمز توسط دولت ترکیه در پاریس در ۹ ژانویه ۲۰۱۳ خشم زنان را بیش از پیش نسبت به خشونت‌های دولت ترکیه برانگیخت و شعار «ژن، ژیان، ئازادی» را دوباره در خیابانها طنین انداخت. با این شعار بود که در سال ۲۰۱۵ زنان YPJ (یگان های مدافع زنان) در روژاوا به جنگ با جهادیست‌های داعش رفته و کوبانی را آزاد کردند. از آن پس این شعار در خیابان های کابل، پاریس و برلین هم سر داده شد و اکنون به شعاری شناحته‌شده نزد بیشتر گروه‌های فمینیستی در دنیا تبدیل شده است.
این جنبش و شعارش اکنون در روژهلات (غرب کردستان در ایران) نیز ریشه دوانده و بخصوص پس از رخداد کوبانی، «ژن، ژیان، ئازادی» به یکی از شعارهای ثابت در اعتراضات خیابانی تبدیل شدە است. اکنون این شعار با ورود به خیابان های سراسر ایران می تواند بیشتر و بهتر پرورانده شود، از ترقی باز نایستد و راهی به رهایی خاورمیانه بگشاید.
منابع:
https://www.plutobooks.com/9781786807397/the-kurdish-womens-movement/
https://read.dukeupress.edu/differences/article-abstract/30/2/115/140361/Mother-Politician-and-Guerilla-The-Emergence-of-a
https://www.kurdishpeace.org/research/civil-society/a-feminist-revolution-is-challenging-irans-regime/